Τι είναι η Εικαστική Ψυχοθεραπεία η θεραπεία μέσω της τέχνης ;
Η θεραπεία μέσω της Τέχνης – Art Therapy είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιεί την τέχνη ως μέσο επικοινωνίας. Είναι μια εναλλακτική λύση που μπορεί να παρακάμψει τη λεκτική επικοινωνία, βοηθώντας τον ωφελούμενο να έρθει σε επαφή με συναισθήματα ,πληροφορίες και λύσεις που δεν μπορούν να ανασυρθούν λεκτικά .Να εκφραστεί δηλαδή ο ωφελούμενος και με έναν άλλο τρόπο εκτός από το λεκτικό.
Είναι το Art Therapy αποτελεσματικός τρόπος θεραπείας ;
Με μια λέξη: ναι. Η θεραπεία μέσω τέχνης είναι μια τεκμηριωμένη μέθοδος θεραπείας που είναι αποτελεσματική και έχει επιδείξει κλινικά αποτελέσματα στη θεραπεία ψυχικών διαταραχών και στη μείωση των επιπτώσεων των συμπτωμάτων.
Η θεραπεία μέσω τέχνης έχει αποδειχθεί ότι ωφελεί ενήλικες, εφήβους και παιδιά, που αντιμετωπίζουν προκλήσεις ψυχικής υγείας που απορρέουν από άγχος και κατάθλιψη έως σύνθετα τραύματα.
Είναι το Art Therapy αποτελεσματικός τρόπος θεραπείας ;
Με μια λέξη: ναι. Η θεραπεία μέσω τέχνης είναι μια τεκμηριωμένη μέθοδος θεραπείας που είναι αποτελεσματική και έχει επιδείξει κλινικά αποτελέσματα στη θεραπεία ψυχικών διαταραχών και στη μείωση των επιπτώσεων των συμπτωμάτων.
Η θεραπεία μέσω τέχνης έχει αποδειχθεί ότι ωφελεί ενήλικες, εφήβους και παιδιά, που αντιμετωπίζουν προκλήσεις ψυχικής υγείας που απορρέουν από άγχος και κατάθλιψη έως σύνθετα τραύματα.
Ψυχοθεραπεία μέσω τέχνης
Μια επιστημονική ερμηνεία της αποτελεσματικότητάς της
|
Η παρούσα εργασία είναι μια επιστημονική ερμηνεία της αποτελεσματικότητας της ψυχοθεραπείας μέσω τέχνης από την άποψη του θεμελιώδους συμπεριφορισμού. Στην συμπεριφοριστική προσέγγιση, η επιδράσεις της ψυχοθεραπείας περιγράφονται ως μια δυναμική, μακροπρόθεσμη αλληλεπίδραση ενός βιολογικού οργανισμού με τα γεγονότα του φυσικού κόσμου. Παρεμβάσεις που αλλάζουν τη μη λεκτική επικοινωνία μπορεί ταυτόχρονα να αλλάξουν και την λεκτική συμπεριφορά, εφόσον οι δύο συμπεριφορές είναι λειτουργικά ισότιμες—δηλαδή, εφόσον η μη λεκτική και η λεκτική συμπεριφορά καθορίζονται από τις ίδιες κοινωνικές συνέπειες. Για ανθρώπους που φοβούνται και αποφύγουν κοινωνικές καταστάσεις, η παρέμβαση στην μη λεκτική επικοινωνία μπορεί αρχικά να είναι πιο αποτελεσματική από την παρέμβαση στην λεκτική επικοινωνία. Η θεραπεία μέσω τέχνης αλλάζει την λεκτική συμπεριφορά με δύο σχετικούς τρόπους: α) μέσω της μείωσης δυσάρεστων συναισθημάτων και ενίσχυσης της προσέγγισης κοινωνικών καταστάσεων, στις οποίες η αποτυχία και το περιγέλασμα μπορούν να συμβούν, και β) μέσω της αύξησης στην μεταβλητότητα κοινωνικών συμπεριφορών. Όταν αυτές οι επιδράσεις στην λεκτική και μη λεκτική συμπεριφορά γενικεύονται στο κοινωνικό περιβάλλον του θεραπευομένου, η θετική κοινωνική ανταπόκριση τις αναπτύσσουν επιπρόσθετα και τις διατηρούν. Η αιτιολογία των επιδράσεων της ψυχοθεραπείας Η ψυχοθεραπεία είναι συνήθως μια λεκτική υπόθεση. Η αποτελεσματική ψυχοθεραπεία αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ο θεραπευόμενος αισθάνεται, αντιλαμβάνεται, σκέφτεται και δρα—με λίγα λόγια, αλλάζει την συμπεριφορά του. Η συμπεριφορά του θεραπευομένου αλλάζει εν μέρει από τις περιβαλλοντικές συνθήκες που ο θεραπευτής του παρέχει—από τις ερωτήσεις, τις εκφράσεις, την σιωπή, τις επισημάνσεις
κ.ά..... Ρόμπερτ Μέλλον Αναπληρωτής καθηγητής κλινικής ψυχολογίας με πειραματικές προσεγγίσεις συμπεριφοράς Τμήμα Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών |
|
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της τέχνης...
|
|
Που μπορεί να με βοηθήσει η Εικαστική Ψυχοθεραπεία ;
Η εικαστική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ενός ευρέος φάσματος ψυχικών και συναισθηματικών διαταραχών, όπως άγχος, σύνθετο τραύμα, κατάθλιψη, διαταραχές της διάθεσης, διαταραχές προσωπικότητας και διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Η θεραπεία μέσω τέχνης μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να ενσταλάξει την προσωπική ανάπτυξη, τη βελτίωση της επικοινωνίας, την αντιμετώπιση και την επίλυση προβλημάτων, καθώς και την ενίσχυση της αυτογνωσίας και της συναισθηματικής ανθεκτικότητας.
Η εικαστική θεραπεία χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική ψυχοθεραπευτική θεραπεία παράλληλα με άλλες μεθόδους θεραπείας. Βοηθά τον ωφελούμενο να αντιμετωπίσει και να επεξεργαστεί κάποιο ψυχικό τραύμα ή άλλες πολύπλοκες ψυχολογικές ανησυχίες που μπορεί να είναι δύσκολο να εκφραστούν λεκτικά στη θεραπεία ομιλίας. Δεν προορίζεται να είναι διαγνωστική, αλλά είναι ένα πολύ ασφαλές μέσο για την αντιμετώπιση συναισθηματικών ζητημάτων που μπορεί να προκαλούν στο άτομο σύγχυση ή δυσφορία .
Η αυτοέκφραση μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι θεραπευτική για άτομα που βρίσκονται σε ένα αυτογνωσιακό η θεραπευτικό ταξίδι και τα βοηθά να ανακαλύψουν περισσότερα για τον αυθεντικό εαυτό και την προσωπικότητά τους. Η εικαστική θεραπεία επιτρέπει στα άτομα να εξερευνήσουν τα συναισθήματά τους, να βελτιώσουν την αυτοεκτίμησή τους, να ανακουφίσουν το άγχος, να βελτιώσουν τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης ή να αντιμετωπίσουν σωματικές ασθένειες.
Η εικαστική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ενός ευρέος φάσματος ψυχικών και συναισθηματικών διαταραχών, όπως άγχος, σύνθετο τραύμα, κατάθλιψη, διαταραχές της διάθεσης, διαταραχές προσωπικότητας και διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Η θεραπεία μέσω τέχνης μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να ενσταλάξει την προσωπική ανάπτυξη, τη βελτίωση της επικοινωνίας, την αντιμετώπιση και την επίλυση προβλημάτων, καθώς και την ενίσχυση της αυτογνωσίας και της συναισθηματικής ανθεκτικότητας.
Η εικαστική θεραπεία χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική ψυχοθεραπευτική θεραπεία παράλληλα με άλλες μεθόδους θεραπείας. Βοηθά τον ωφελούμενο να αντιμετωπίσει και να επεξεργαστεί κάποιο ψυχικό τραύμα ή άλλες πολύπλοκες ψυχολογικές ανησυχίες που μπορεί να είναι δύσκολο να εκφραστούν λεκτικά στη θεραπεία ομιλίας. Δεν προορίζεται να είναι διαγνωστική, αλλά είναι ένα πολύ ασφαλές μέσο για την αντιμετώπιση συναισθηματικών ζητημάτων που μπορεί να προκαλούν στο άτομο σύγχυση ή δυσφορία .
Η αυτοέκφραση μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι θεραπευτική για άτομα που βρίσκονται σε ένα αυτογνωσιακό η θεραπευτικό ταξίδι και τα βοηθά να ανακαλύψουν περισσότερα για τον αυθεντικό εαυτό και την προσωπικότητά τους. Η εικαστική θεραπεία επιτρέπει στα άτομα να εξερευνήσουν τα συναισθήματά τους, να βελτιώσουν την αυτοεκτίμησή τους, να ανακουφίσουν το άγχος, να βελτιώσουν τα συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης ή να αντιμετωπίσουν σωματικές ασθένειες.
Τι προσφέρει ένας Εικαστικός Ψυχοθεραπευτής ;
Οι θεραπευτές τέχνης είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας και εκπαιδευμένοι να χρησιμοποιούν τα μέσα τέχνης, τη δημιουργική διαδικασία και τα έργα τέχνης που προκύπτουν για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να εκφράσουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, να εξερευνήσουν την ταυτότητά τους και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.
Χρησιμοποιώντας δημιουργικές μεθόδους όπως το σχέδιο, η ζωγραφική, ο χρωματισμός, τα κολάζ ή η γλυπτική, τα άτομα ενθαρρύνονται να εκφραστούν χωρίς το φόβο να κριθούν ή να επικριθούν.
Μαζί με τον ωφελούμενο , ένας θεραπευτής τέχνης διευκολύνει την κατανόηση των υποκείμενων νοημάτων και μηνυμάτων πίσω από την τέχνη, φέρνοντας αποσαφήνιση των συναισθημάτων ή των συναισθημάτων του ατόμου και επιτρέποντάς του να έχει πρόσβαση σε βασικές συγκρούσεις και να τις επιλύει .
Οι θεραπευτές τέχνης εργάζονται με ανθρώπους όλων των ηλικιών, από παιδιά έως ενήλικες ατομικά η σε ομάδα .
Και αν δεν έχω καλλιτεχνικά ταλέντα ;
Δεν χρειάζεστε προηγούμενη εμπειρία ή γνώση της τέχνης για να επωφεληθείτε από την εικαστική θεραπεία.
Με τον ίδιο τρόπο που κάποιος δεν χρειάζεται να είναι ψυχολόγος για να υποβληθεί σε ψυχοθεραπεία, δεν χρειάζεται να είναι καλλιτέχνης (ή να διαθέτει οποιαδήποτε μορφή καλλιτεχνικού ταλέντου ) για να βιώσει την εικαστική θεραπεία.
Η ποιότητα της τέχνης που προκύπτει είναι ασήμαντη – αυτό που έχει σημασία είναι η διαδικασία της δημιουργίας.
Ο θεραπευτής τέχνης βοηθά το άτομο μέσω μιας αναστοχαστικής διαδικασίας για να ερμηνεύσει τα προκύπτοντα μηνύματα, σύμβολα και ψυχολογικές συσχετίσεις μεταξύ της τέχνης και των ατομικών εμπειριών του.
Ο θεραπευτής τέχνης εκπαιδεύεται στους τρόπους χρώματος, υφής και μέσου τέχνης που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία που μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα που απεικονίζει ο πελάτης του.
Η εικαστική θεραπεία είναι κατάλληλη για άτομα όλων των ηλικιών και ικανοτήτων και δεν απαιτείται προηγούμενη εμπειρία ή καλλιτεχνικό ταλέντο.
Οι θεραπευτές τέχνης είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας και εκπαιδευμένοι να χρησιμοποιούν τα μέσα τέχνης, τη δημιουργική διαδικασία και τα έργα τέχνης που προκύπτουν για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να εκφράσουν τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους, να εξερευνήσουν την ταυτότητά τους και να αναπτύξουν κοινωνικές δεξιότητες.
Χρησιμοποιώντας δημιουργικές μεθόδους όπως το σχέδιο, η ζωγραφική, ο χρωματισμός, τα κολάζ ή η γλυπτική, τα άτομα ενθαρρύνονται να εκφραστούν χωρίς το φόβο να κριθούν ή να επικριθούν.
Μαζί με τον ωφελούμενο , ένας θεραπευτής τέχνης διευκολύνει την κατανόηση των υποκείμενων νοημάτων και μηνυμάτων πίσω από την τέχνη, φέρνοντας αποσαφήνιση των συναισθημάτων ή των συναισθημάτων του ατόμου και επιτρέποντάς του να έχει πρόσβαση σε βασικές συγκρούσεις και να τις επιλύει .
Οι θεραπευτές τέχνης εργάζονται με ανθρώπους όλων των ηλικιών, από παιδιά έως ενήλικες ατομικά η σε ομάδα .
Και αν δεν έχω καλλιτεχνικά ταλέντα ;
Δεν χρειάζεστε προηγούμενη εμπειρία ή γνώση της τέχνης για να επωφεληθείτε από την εικαστική θεραπεία.
Με τον ίδιο τρόπο που κάποιος δεν χρειάζεται να είναι ψυχολόγος για να υποβληθεί σε ψυχοθεραπεία, δεν χρειάζεται να είναι καλλιτέχνης (ή να διαθέτει οποιαδήποτε μορφή καλλιτεχνικού ταλέντου ) για να βιώσει την εικαστική θεραπεία.
Η ποιότητα της τέχνης που προκύπτει είναι ασήμαντη – αυτό που έχει σημασία είναι η διαδικασία της δημιουργίας.
Ο θεραπευτής τέχνης βοηθά το άτομο μέσω μιας αναστοχαστικής διαδικασίας για να ερμηνεύσει τα προκύπτοντα μηνύματα, σύμβολα και ψυχολογικές συσχετίσεις μεταξύ της τέχνης και των ατομικών εμπειριών του.
Ο θεραπευτής τέχνης εκπαιδεύεται στους τρόπους χρώματος, υφής και μέσου τέχνης που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία που μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα που απεικονίζει ο πελάτης του.
Η εικαστική θεραπεία είναι κατάλληλη για άτομα όλων των ηλικιών και ικανοτήτων και δεν απαιτείται προηγούμενη εμπειρία ή καλλιτεχνικό ταλέντο.
Abstract Woman with primary color, La Cassette Bleue, 2023
Τι συμβαίνει σε μια συνεδρία Εικαστικής Θεραπείας ;
Μια συνεδρία εικαστικής θεραπείας θα ξεκινήσει συνήθως και με τα δύο μέρη: θεραπευτής και ωφελούμενος , γνωριμία μεταξύ τους, οικοδόμηση μιας θεραπευτικής σχέσης ως θεμέλιο για ανάπτυξη και θεραπεία. Υπάρχει ποικιλία μέσων τέχνης που παρέχεται σε μια συνεδρία θεραπείας τέχνης. Ο θεραπευτής τέχνης θα σας βοηθήσει στην επιλογή των μέσων τέχνης όπως μολύβι, κιμωλίες, κάρβουνα, χρωματιστά μολύβια, παστέλ, μαρκαδόρους, χρώματα, πηλό κ.λπ. Αυτό συμβαίνει για να ταυτοποιήσετε και να επιλέξετε το μέσο που είναι κατάλληλο για να εκφράσετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας και ακόμη και να αποκτήσετε πρόσβαση σε ασυνείδητο ψυχολογικό υλικό.
Θα υπάρξει μια ροή στη διαδικασία της δημιουργίας τέχνης, η οποία είναι θεραπευτική και από μόνη της. Στην αρχική φάση της θεραπείας, ο θεραπευτής τέχνης μπορεί να βοηθήσει μέσα από ένα σύνολο οδηγιών, προκειμένου να διευκολυνθείτε σε μια δημιουργική διαδικασία. Παράλληλα ο θεραπευτής θα έχει για την ευχέρεια μέσα από την πιθανή δημιουργία των προσωπικών σας συμβόλων να αποκτήσει γνώσεις σχετικά με τις βασικές συγκρούσεις σας (ειδικότερα στη θεραπευτική διαδικασία με παιδία ) .
Όταν ολοκληρωθεί το έργο τέχνης, το οποίο θα μπορούσε να γίνει σε μία μόνο συνεδρία ή σε μερικές συνεδρίες ανάλογα με το βάθος και την πολυπλοκότητα, ο θεραπευτής τέχνης θα σας εμπλέξει σε θεραπευτικούς διαλόγους για να διευκολύνει τους προβληματισμούς και την οικοδόμηση διορατικότητας με βάση τις προσωπικές σας συμβολικές εκφράσεις στο έργο τέχνης σας.
Συνήθως, οι εβδομαδιαίες συνεδρίες θεραπείας τέχνης συνιστώνται στην αρχή, αλλά καθώς η θεραπεία εξελίσσεται, μπορείτε να συζητήσετε με τον θεραπευτή σας ώστε να βρείτε μια συχνότητα και κανονικότητα που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας.
Μια συνεδρία εικαστικής θεραπείας θα ξεκινήσει συνήθως και με τα δύο μέρη: θεραπευτής και ωφελούμενος , γνωριμία μεταξύ τους, οικοδόμηση μιας θεραπευτικής σχέσης ως θεμέλιο για ανάπτυξη και θεραπεία. Υπάρχει ποικιλία μέσων τέχνης που παρέχεται σε μια συνεδρία θεραπείας τέχνης. Ο θεραπευτής τέχνης θα σας βοηθήσει στην επιλογή των μέσων τέχνης όπως μολύβι, κιμωλίες, κάρβουνα, χρωματιστά μολύβια, παστέλ, μαρκαδόρους, χρώματα, πηλό κ.λπ. Αυτό συμβαίνει για να ταυτοποιήσετε και να επιλέξετε το μέσο που είναι κατάλληλο για να εκφράσετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις σας και ακόμη και να αποκτήσετε πρόσβαση σε ασυνείδητο ψυχολογικό υλικό.
Θα υπάρξει μια ροή στη διαδικασία της δημιουργίας τέχνης, η οποία είναι θεραπευτική και από μόνη της. Στην αρχική φάση της θεραπείας, ο θεραπευτής τέχνης μπορεί να βοηθήσει μέσα από ένα σύνολο οδηγιών, προκειμένου να διευκολυνθείτε σε μια δημιουργική διαδικασία. Παράλληλα ο θεραπευτής θα έχει για την ευχέρεια μέσα από την πιθανή δημιουργία των προσωπικών σας συμβόλων να αποκτήσει γνώσεις σχετικά με τις βασικές συγκρούσεις σας (ειδικότερα στη θεραπευτική διαδικασία με παιδία ) .
Όταν ολοκληρωθεί το έργο τέχνης, το οποίο θα μπορούσε να γίνει σε μία μόνο συνεδρία ή σε μερικές συνεδρίες ανάλογα με το βάθος και την πολυπλοκότητα, ο θεραπευτής τέχνης θα σας εμπλέξει σε θεραπευτικούς διαλόγους για να διευκολύνει τους προβληματισμούς και την οικοδόμηση διορατικότητας με βάση τις προσωπικές σας συμβολικές εκφράσεις στο έργο τέχνης σας.
Συνήθως, οι εβδομαδιαίες συνεδρίες θεραπείας τέχνης συνιστώνται στην αρχή, αλλά καθώς η θεραπεία εξελίσσεται, μπορείτε να συζητήσετε με τον θεραπευτή σας ώστε να βρείτε μια συχνότητα και κανονικότητα που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας.
Η εικαστική θεραπεία είναι ιδιαίτερα ευεργετική για τις ακόλουθες ψυχικές και συναισθηματικές δυσκολίες:
|
Ενήλικες
|
Παιδιά και Έφηβοι
|
